ರಕ್ತಗತ

ಈಗಷ್ಟೇ ಪೇಪರಿನಲ್ಲಿ ಮುಂಬಯಿ ಉದ್ಯಮದ ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿ, ಶ್ರೀಮಂತ ಕಛ್ಚಿ ವಾಗಡ್ ಸಮಾಜದವರು ಅಂತರಜಾತಿ ವಿವಾಹಕ್ಕೆ ನಿರ್ಭಂದನೆ ಹೇರಿದ್ದರ ಕುರಿತು ಓದುತ್ತಿದ್ದೆ. ತಮ್ಮ ಸಮಾಜದ ರೀತಿ-ನೀತಿ ಹಾಗೂ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಕಾರಣ ಮುಂದಿಟ್ಟು ಜಾತಿ ಬಿಟ್ಟು ಮದುವೆಯಾಗುವವರನ್ನು ತಮ್ಮ ಸಮಾಜದಿಂದ ಹೊರಹಾಕುವುದಾಗಿ ನಿಯಮ ರೂಪಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಅದಕ್ಕೆ ಅವರ ಸಮಾಜದ ಯುವಕರಿಂದಲೇ ವಿರೋಧಗಳು ವ್ಯಕ್ತವಾಗಿವೆ. ಇದನ್ನೆಲ್ಲ ಓದುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ನನ್ನ ತಲೆಯಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ವಿಚಾರಗಳು ಹಾದು ಹೋದವು.

ಇವರು ಕೊಟ್ಟ ಕಾರಣ ತಕ್ಕ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಸರಿಯೆಂದು ನನಗೆ ಕಾಣಿಸಿತು. ನನ್ನ ಸ್ವಂತದ ಉದಾಹರಣೆ ಕೊಡುವುದಾದರೆ ನಾನು ಹವ್ಯಕ ಮತ್ತು ಮನೆಯವರು ಕೋಟಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರು. ನಾವಿಬ್ಬರೂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರಾದರೂ ನಮ್ಮಿಬ್ಬರ ಕುಟುಂಬಗಳ ರೀತಿ-ನೀತಿ, ಸಂಸ್ಕೃತಿ, ಆಚರಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಕಷ್ಟು ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳಿವೆ. ನಮ್ಮಿಬ್ಬರ ವೇದಗಳು ಹಾಗೂ ಪ್ರದೇಶ (ಜಿಲ್ಲೆ) ಬದಲಾಗಿದ್ದೂ ಕಾರಣವಿರಬಹುದು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ನಮ್ಮ ಮದುವೆಯ ಮೊದಲಾರ್ಧ ಸಾಗರದ ಹವ್ಯಕರಂತೆ (ಸಾಗರ ಮತ್ತು ಶಿರಸಿ ಹವ್ಯಕರ ಆಚರಣೆಗಳಲ್ಲೂ ಸಾಕಷ್ಟು ಅಂತರವಿದೆ), ಉಳಿದಾರ್ಧ ಕೋಟಾದವರಂತೆ. ಸಾಗರದ(ದಶ ಸೀಮೆ) ಕಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಲುಂಗುರವನ್ನು ವರನ ಕಡೆಯವರು ಕೊಡಬೇಕು, ಕೋಟಾದವರಲ್ಲಿ ವಧುವಿನ ಕಡೆಯವರು. ಹೀಗಾಗಿ ನನಗೆ ಕಾಲುಂಗುರ ಯಾರೂ ತೊಡಿಸಲಿಲ್ಲ. ಶಿರಸಿಯಿಂದ ಮಂಗಳೂರಿಗೆ ವಧು ಪ್ರವೇಶಕ್ಕೆ ಹೋಗುವಾಗ ಮುಂದಿನ ಕಾರ್ಯದಲ್ಲಿ ಆಡಿಕೊಳ್ಳುವರ ಬಾಯಿಗೆ ಆಹಾರವಾಗಬಾರದೆಂದು ನಾನು ಇವರ ಗಮನಕ್ಕೆ ತಂದೆ. ತದನಂತರ ಇಬ್ಬರೂ ಸಿಕ್ರೇಟಾಗಿ ಪಕ್ಕದ ಬೆಳ್ಳಿಯಂಗಡಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಲುಂಗುರ ಕೊಂಡೆವು. ಇನ್ನೂ ಎರಡು ಕಡೆಯ ಹಿರಿಯರಿಗೆ ಹೀಗಾಗಿತ್ತೆಂದು ವಿಷಯ ತಿಳಿಸಿಲ್ಲ:)

ನನಗೆ ನೆನಪಿದ್ದಂತೆ ನಾನು ಇಷ್ಟಪಟ್ಟಿದ್ದು ಕೋಟಾದವರು ಎಂದು ಗೊತ್ತಾದಾಗ ಅಮ್ಮನ ಮುಖ ಗಂಭೀರವಾಗಿತ್ತು. ಗುರುಗಳು ಒಪ್ಪುವರೋ ಇಲ್ಲವೋ ಎಂಬ ದುಗುಡ. ಎಂಟು ವರ್ಷದ ಕೆಳಗೆ ನಮ್ಮ ಮನೆಯಲ್ಲಿನ ಅಂತಿಮ ನಿರ್ಧಾರಗಳು  ಈಗಿನಷ್ಟು ಸಂಸ್ಥಾನದ ಮೇಲೆ ನಿರ್ಭರವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ನಾವು ಬಹು ಮುಂಚಿನಿಂದಲೇ ಶಿರಸಿಯಲ್ಲಿ ಸೆಟಲ್ ಆಗಿದ್ದರಿಂದ ಅಮ್ಮನ ತವರಿನ ಮಠವಾಗಿದ್ದ ಸ್ವರ್ಣವಳ್ಳಿಗೆ ನಡೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದೆವು. ಅದೂ ವರ್ಷಕ್ಕೆರಡು ಭೇಟಿಯೊಂದಿಗೆ ಮುಗಿಯುತ್ತಿತ್ತು. ಆಗ ಸಾಗರದ ಮಠದ ಬಗ್ಗೆ  ಅಲ್ಲಿನ ಬಹುತೇಕ ಜನಕ್ಕೇ ಪ್ರೀತಿಯಿರಲಿಲ್ಲ. ನಾನಾಗ ಹವ್ಯಕರ ಮಠವೆಂದರೆ ಸ್ವರ್ಣವಳ್ಳಿ ಎಂದೇ ಭಾವಿಸಿದ್ದೆ. ತದನಂತರದ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ರಾಘವೇಶ್ವರ ಸ್ವಾಮಿಗಳು ಅಧಿಕಾರ ವಹಿಸಿದ ನಂತರ ಆ ಮಠದ ಖದಿರೇ ಬದಲಾಯಿತು. ಹೊಸ ಸ್ವಾಮಿಗಳು ಜನರೊಡನೆ ಬೆರೆತು ಬಹುಬೇಗ ಎಲ್ಲರ ಪ್ರೀತಿ-ವಿಶ್ವಾಸ ಗಳಿಸಿದರು. ನನ್ನ ಅಪ್ಪ-ಅಮ್ಮ ಸಹ ನಿಯಮಿತವಾಗಿ ರಾಮಚಂದ್ರಾಪುರ ಮಠಕ್ಕೆ ಹೋಗಲಾರಂಭಿಸಿದರು. ಹೀಗಾಗಿ ಕುಟುಂಬದ ಪ್ರಮುಖ ನಿರ್ಧಾರಗಳನ್ನು ಸ್ವಾಮಿಗಳ ಬಳಿ ಹೇಳಿಕೊಂಡು ಆಶೀರ್ವಾದಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ಮಂತ್ರಾಕ್ಷತೆ ಪಡೆಯುವುದು ವಾಡಿಕೆಯಾಗಿ ಹೋಯಿತು. ಈಗ ಇದೇ ಸಮಸ್ಯೆಯಾಗಿತ್ತು.

ನಾವು ಕೇಳಿದ್ದ ಪ್ರಕಾರ ಸಗೋತ್ರ ವಿವಾಹಕ್ಕೆ ಸಂಸ್ಥಾನದ ಅನುಮತಿಯಿರಲಿಲ್ಲ ( ಪೀಠ, ಸಂಸ್ಥಾನ, ಸ್ವಾಮಿಗಳು, ಮಠ ಇವುಗಳ ಮಧ್ಯ ಬೇಧಗಳಿದೆ). ಸಗೋತ್ರ ಮದುವೆಗಳಿಗೆ ಗುರುಗಳ ಆಶೀರ್ವಾದ ಕೇಳಿಬಂದರೆ ಅವರು ಅಸಮ್ಮತಿ ಸೂಚಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಮಂತ್ರಾಕ್ಷತೆ ನೀಡುವುದಿಲ್ಲ. ಮಂತ್ರಾಕ್ಷತೆ ದೊರಕದ ಹೊರತು ಕಾರ್ಯ ಮುಂದುವರಿಸುವಂತಿಲ್ಲ. ಇಕ್ಕಟ್ಟಿನ ಸ್ಥಿತಿ. ನಮ್ಮದು ಸಗೋತ್ರವಲ್ಲದಿದ್ದರೂ, ಹವ್ಯಕರಾದ ನಾವು ಕೋಟಾದವರಿಗೆ ಹೆಣ್ಣು ನೀಡುವುದಕ್ಕೆ ಹೀಗೆ ಏನಾದರೂ ಆದರೆ ಎಂದು ಅಮ್ಮನ ಚಿಂತೆಯಾಗಿತ್ತು. ಕೊನೆಗೆ ಸ್ವಾಮಿಗಳಿಗೆ ತ್ರಿಮತಸ್ಥ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರ ನಡುವಿನ ಕೊಟ್ಟು-ಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಗೆ ಸಮ್ಮತಿಯಿದೆ ಎಂದು ತಿಳಿದುಬಂದು ಅಮ್ಮ ನಿರಾಳವಾದರು.

ಮದುವೆ ಆದ ಮೇಲೆ ಅತ್ತೆಯಿಂದ ಗೊತ್ತಾದ ವಿಷಯವೆಂದರೆ ನನ್ನ ಗಂಡನ ಮನೆಯಲ್ಲೂ ಈ ವಿಷಯದ ಬಗ್ಗೆ ಚರ್ಚೆ ನಡೆದಿದ್ದವಂತೆ. ಕೋಟಾದವರು ಯಾವುದೇ ಮಠಕ್ಕೆ ಬಂಧಿತರಾಗದಿದ್ದರಿಂದ ಹಿರಿಯ ಪಂಡಿತರ ಬಳಿ ಈ ವಿಷಯ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದ್ದರಂತೆ. ಅವರು ಅನುಮತಿ ನೀಡಿದ ಬಳಿಕವೇ ಮಾತು ಮುಂದುವರೆದಿದ್ದು. ನಮ್ಮದು ಲವ್ ಮ್ಯಾರೇಜ್ ಆದರೂ ವಿವಾಹ ಅನ್ನೊದು ವಧು-ವರರನ್ನು ಮೀರಿ ಎರಡು ಕುಟುಂಬಗಳ ನಡುವಿನ ಸಂಬಂಧವಾಗಿಬಿಡುತ್ತದೆ.

ಇದೆಲ್ಲಾ ಯಾಕೆ ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದೇನೆ ಅಂದರೆ ಭಾರತೀಯ ಸಮಾಜ ಪದ್ಧತಿ ತುಂಬಾ ಸಂಕೀರ್ಣವಾದದ್ದು ಎಂದು ನನಗೆ ಅನ್ನಿಸುವುದರಿಂದ. ಯಾವುದನ್ನೂ ತಪ್ಪು-ಸರಿ ಎಂದು ವರ್ಗೀಕರಿಸಿ ತುಲನೆ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಈ ಸಂಪ್ರದಾಯ ನಮ್ಮ ರಕ್ತದಲ್ಲಿ ನಮಗರಿವಿಲ್ಲದೆ ಬೆರೆತುಕೊಂಡು ಬಿಟ್ಟಿದೆ. ಅದನ್ನು ಶೋಧಿಸಿ  ಬೇರೆ ಮಾಡುವುದು ಡಯಾಲಿಸಸ್ ಮಾಡಿದಷ್ಟೇ ಯಾತನಾಮಯ. ಪೆನ್ನಲ್ಲಿ, ಮೈಕಿನಲ್ಲಿ ಅಂತರಜಾತಿ ವಿವಾಹಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಕುಟ್ಟಬಹುದು, ಕೂಗಾಡಬಹುದು. ಆದರೆ ಈ ತರಹದ ವಿವಾಹಗಳನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸುತ್ತಿರುವರಿಗೆ ಇದರ ಕಷ್ಟಗಳು ಗೊತ್ತು.

ಹಾಗಂತ ನಾನು ಈ ವಿವಾಹಗಳ ವಿರೋಧಿಯೇನಲ್ಲ. ಅದು ಅವರವರ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಕ್ಕೆ ಬಿಟ್ಟ ವಿಚಾರ. ಮತ್ತು ಸಾಯುವ ತನಕ ಸಂಬಂಧಗಳನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸಿಕೊಂಡು ಹೋಗುವ ಎದೆಗಾರಿಕೆಗೆ ಬಿಟ್ಟದ್ದು. ನಮ್ಮದು ಅಂತರಜಾತಿ ವಿವಾಹ ಅಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ಅಂತರ ಒಳಜಾತಿ ವಿವಾಹ. ಎರಡು ಕುಟುಂಬಗಳ ಸಹಕಾರ, ಬೆಂಬಲವಿದ್ದರೂ ಬದಲಾಗುವ ರೀತಿ-ನೀತಿ, ಸಂಪ್ರದಾಯ, ಆಚರಣೆಗಳಿಗೆ ನಾನಿನ್ನೂ ಒಗ್ಗಿಕೊಂಡಿಲ್ಲ. ಇನ್ನು ಕುಟುಂಬದ ವಿರೋಧ ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡವರ ಕತೆಯೇನು? ಹಾಗೇನೆ ಬೇರೆ ದೇವರ, ಬೇರೆ ತತ್ವಗಳನ್ನೇ ಉಸಿರಾಡುವ ಪರಕೀಯ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಹೋಗಿ ಅನುಭವಿಸುವ ಹೆಣ್ಣಿನ ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳಲಾಗದಂತಹ ಸಂಕಟಗಳಿಗೆ ನನ್ನ ಸಹಾನುಭೂತಿಯಿದೆ.